ΔΕΕ προτάσεις του Γενικού Εισαγγελέα της 30.4.2024, C-650/22, FIFA
Στην επίμαχη υπόθεση ένας πρώην επαγγελματίας παίκτης έχει προσβάλει τους κανόνες με τίτλο «Κανονισμοί για την ιδιότητα και τις μεταγραφές των παικτών» (FIFA RSTP), οι οποίοι εγκρίθηκαν από τη FIFA, εφαρμόζονται τόσο από τη FIFA όσο και από τις εθνικές ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες-μέλη της και διέπουν τις συμβατικές σχέσεις μεταξύ παικτών και ποδοσφαιρικών συλλόγων. Ειδικότερα, ο Γενικός Εισαγγελέας του ΔΕΕ υπέβαλε τις προτάσεις του σχετικά με τη διερευνώμενη παραβίαση του ενωσιακού δικαίου από την εφαρμογή των επίμαχων διατάξεων που αφορούν τις συνέπειες από τη λύση ενός συμβολαίου από τον παίκτη χωρίς νόμιμη αιτία (termination of a contract without just cause).
Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, ο παίκτης αυτός και κάθε σύλλογος που επιθυμεί να τον απασχολήσει αφενός ευθύνονται αυτομάτως αλληλεγγύως και εις ολόκληρον για οποιαδήποτε οφειλόμενη αποζημίωση στον προηγούμενο σύλλογό του και αφετέρου υπόκεινται σε πιθανές αθλητικές και οικονομικές κυρώσεις (sporting and financial sanctions). Επιπλέον, η ποδοσφαιρική ομοσπονδία στην οποία ανήκει ο προηγούμενος σύλλογός του παίκτη δύναται να αρνηθεί να παραδώσει το πιστοποιητικό διεθνούς μεταγραφής (International Transfer Certificate-ITC) στην τυχόν νέα ποδοσφαιρική ομοσπονδία όπου ανήκει ο νέος σύλλογος του παίκτη, για όσο εκκρεμεί η διαφορά με τον προηγούμενο σύλλογο.
Εν προκειμένω, ο άνω πρώην επαγγελματίας παίκτης είχε υπογράψει συμβόλαιο με τον ρωσικό ποδοσφαιρικό σύλλογο Λοκομοτίβ Μόσχας και το συμβόλαιο τερματίστηκε μονομερώς από τον εν λόγω σύλλογο χωρίς νόμιμη αιτία. Η Λοκομοτίβ προσέφυγε στην Επιτροπή Επίλυσης Διαφορών της FIFA (Dispute Resolution Chamber-DRC) ζητώντας αποζημίωση και ο παίκτης υπέβαλε ανταγωγή ζητώντας αποζημίωση για μη καταβληθέντες μισθούς. Ο παίκτης ισχυρίστηκε ότι η αναζήτηση νέου συλλόγου για τη συνέχεια της επαγγελματικής του καριέρας αποδείχθηκε δύσκολη καθώς, κατά το FIFA RSTP, κάθε νέος σύλλογος που θα τον προσλάβει θα θεωρείται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον υπεύθυνος για οποιαδήποτε τυχόν οφειλόμενη αποζημίωση του παίκτη στη Λοκομοτίβ. Ισχυρίστηκε ότι μια πιθανή συμφωνία με τον βελγικό σύλλογο Charleroi δεν προχώρησε λόγω της άνω πρόβλεψης του FIFA RSTP και προσέφυγε κατά της FIFA και της Βελγικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (URBSFA) ενώπιον του βελγικού δικαστηρίου, ζητώντας αποζημίωση και απώλεια εισοδήματος ύψους έξι (6) εκατομμυρίων ευρώ.
Στην από 30.4.2024 εισήγησή του, ο Γενικός Εισαγγελέας του ΔΕΕ πρότεινε στο δικαστήριο να απαντήσει στα υποβληθέντα σχετικά ερωτήματα από το βελγικό δικαστήριο διαπιστώνοντας ότι οι ρυθμίσεις του FIFA RSTP που διέπουν τις συμβατικές σχέσεις μεταξύ παικτών και συλλόγων ενδέχεται να αποδειχθούν αντίθετοι με τους Ευρωπαϊκούς κανόνες περί ανταγωνισμού και ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων. Διαπίστωσε ότι χωρίς αμφιβολία οι εν λόγω ρυθμίσεις είναι περιοριστικού χαρακτήρα σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, όντας τέτοιου τύπου ώστε να αποθαρρύνουν και να αποτρέπουν δυνητικά τους συλλόγους από το να προσλαμβάνουν τον παίκτη υπό τον φόβο μιας οικονομικής συνέπειας. Οι αθλητικές κυρώσεις (sporting sanctions) που θα αντιμετωπίσει ένας σύλλογος που θα προσλάβει τον παίκτη μπορούν στην πράξη να εμποδίσουν τον παίκτη από το να ασκήσει το επάγγελμα του σε σύλλογο που εδρεύει σε άλλο κράτος-μέλος.
Σχετικά με τους κανόνες ανταγωνισμού, ο Γενικός Εισαγγελέας διαπίστωσε ότι, εκ φύσεως, το FIFA RSTP περιορίζει τη δυνατότητα των παικτών να αλλάζουν σύλλογο και, αντιστρόφως, των (νέων) συλλόγων να προσλαμβάνουν παίκτες, σε περίπτωση που ένας παίκτης έχει λύσει το συμβόλαιό του χωρίς νόμιμη αιτία. Με αυτόν τον τρόπο, το FIFA RSTP, περιορίζοντας την ικανότητα των συλλόγων να προσλαμβάνουν παίκτες, επηρεάζει αναγκαστικά τον ανταγωνισμό μεταξύ των συλλόγων στην αγορά για την απόκτηση επαγγελματιών παικτών. Οι εν λόγω περιορισμοί μπορούν να δικαιολογηθούν μόνο στην περίπτωση που έχουν ως αποτέλεσμα τον περιορισμό του ανταγωνισμού μεταξύ συλλόγων και εάν αποδειχθεί ότι είναι απαραίτητοι για την επιδίωξη ενός ή περισσότερων στόχων που είναι εύλογοι και απολύτως απαραίτητοι για το σκοπό αυτό. Ομοίως, οι περιορισμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων μπορούν να δικαιολογηθούν εάν αποδειχθεί ότι είναι δυνατό να μην εφαρμοστεί ο κανόνας περί αλληλέγγυας και εις ολόκληρον ευθύνης όταν διαπιστωθεί ότι ο νέος σύλλογος δεν συμμετείχε στην πρόωρη και αδικαιολόγητη λήξη της σύμβασης του παίκτη.
Οι κανόνες για την παράδοση του διεθνούς πιστοποιητικού μεταγραφής (ITC) θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν σε περιπτώσεις που αποδεικνύεται ότι μπορούν να ληφθούν αποτελεσματικά, γνήσια και γρήγορα προσωρινά μέτρα σε μια κατάσταση όπου υπάρχει απλώς ο ισχυρισμός ότι ένας παίκτης δεν έχει συμμορφωθεί με τους όρους της σύμβασης που οδηγεί στον τερματισμό της από τον σύλλογο.